Trung Cộng dọa trừng phạt kinh tế các láng giềng châu Á
Thanh Ha (rfi vietnamese) - Thứ sáu 18 Tháng Mười Một 2011
Thủ tướng Trung Cộng Ôn Gia Bảo (Trái) và Tổng thống Philippines Benigno Aquino
tại Thượng đỉnh Bali ngày 18/11/2011 - REUTERS/Sonny Tumbelaka
Xã luận của tờ Hoàn Cầu Thời Báo số ra ngày 18/11/2011 cảnh báo các nước láng giềng châu Á về nguy cơ bị Trung Cộng trừng phạt kinh tế nếu các nước đó được Mỹ yểm trợ trong cuộc đọ sức với Bắc Kinh tranh chấp chủ quyền trên biển Hoa Nam (tức Biển Đông).
Lời cảnh báo trên đây được đưa ra đúng vào lúc bế mạc thượng đỉnh ASEAN lần thứ 19 tại Bali. Hoàn cầu Thời báo đe dọa « Bất kỳ một quốc gia nào muốn trở thành quân cờ của Mỹ sẽ mất đi cơ hội gặt hái những thành quả kinh tế của Trung Cộng ».
Trung Cộng là nền kinh tế thứ nhì trên thế giới. Còn ASEAN là một trong những đối tác thương mại quan trọng của Bắc Kinh. Thặng dư thương mại hiện nghiêng về phía ASEAN chủ yếu nhờ vào xuất khẩu nguyên, nhiên liệu cho Trung Cộng.
AFP nhắc lại, căng thẳng đang gia tăng tại khu vực Biển Đông, nơi đang có tranh chấp chủ quyền trên biển giữa nhiều quốc gia trong Đông Nam Á với Trung Cộng. Hồ sơ Biển Đông là trọng tâm của Thượng đỉnh ASEAN vừa khép lại hôm nay (18/11/2011) cũng là một trong những chủ đề chính của Thượng đỉnh các nước Đông Á.
Tuy nhiên Trung Cộng không chủ trương đề cập đến vấn đề nhậy cảm này tại thượng đỉnh Đông Á với sự hiện diện lần đầu tiên của Hoa Kỳ. Bắc Kinh luôn đòi giải quyết vấn đề Biển Đông bằng đối thoại song phương.
Về phần mình tờ Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng Sản Hoa Lục cho rằng : « Đưa quá nhiều các vấn đề chính trị và an ninh ra thảo luận tại Thượng đỉnh Đông Á, đặc biệt là khi có liên quan đến các vụ tranh chấp, sẽ không có lợi cho bất kỳ một kế hoạch hợp tác nào ». Trái lại điều này có nguy cơ dẫn đến tình trạng « căng thẳng trong khu vực leo thang ».
Lập trường của báo chí Trung Cộng đã được chính thủ tướng Ôn Gia Bảo xác định lại. Đến Bali để chuẩn bị dự Thượng đỉnh Đông Á lần thứ 6, ông tuyên bố: « Các lực lượng từ bên ngoài không nên viện bất kỳ một lý do nào để can thiệp » vào tranh chấp chủ quyền ở khu vực Biển Đông. Đây là một hồ sơ đã kéo dài nhiều năm và phải được các bên liên quan giải quyết bằng các con đường đối thoại « hữu nghị và trực tiếp ».
Theo giới phân tích, thông điệp này của lãnh đạo Trung Cộng nhắm trực tiếp vào Hoa Kỳ sau khi tổng thống Mỹ vào sáng nay đã nhấn mạnh rằng Thượng đỉnh Đông Á phải là nơi để các bên cùng làm việc trên rất nhiều các hồ sơ, chẳng hạn như là vấn đề liên quan đến an ninh trên biển và hồ sơ chống phổ biến vũ khí hạt nhân.
Thượng đỉnh Đông Á bác bỏ lập luận về Biển Đông của Trung Cộng
Vào hôm nay 19/11/2011, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã chính thức nêu vấn đề Biển Đông ra trước diễn đàn của Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á, nhấn mạnh thêm tính chất quốc tế của hồ sơ này. Bên cạnh đó, vấn đề Biển Đông cũng được gợi lên trong rất nhiều cuộc họp song phương và đa phương.
Trung Cộng luôn luôn bác bỏ những lời kêu gọi quốc tế hóa hồ sơ Biển Đông, nơi họ viện dẫn yếu tố lịch sử để đòi chủ quyền trên hầu hết vùng biển này. Trong những ngày qua, Bắc Kinh đã hoài công chống lại ý định của Tổng thống Mỹ Barack Obama muốn nêu vấn đề Biển Đông ra trước Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á – gồm 18 nước - vào hôm nay, 19/11/2011 tại Bali. Chẳng những thế, quan điểm chủ quyến lịch sử của Trung Cộng hầu như đã bị toàn bộ các nước có mặt tại Bali phủ nhận. Đặc phái viên Trọng Nghĩa tường trình từ Bali.
Thực tế trong những ngày qua tại các cuộc họp ở Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 19 này cho thấy là Bắc Kinh bị đẩy vào thế thủ, do quan điểm đòi chủ quyền rộng khắp trên Biển Đông của họ dựa trên yếu tố lịch sử.
Trong nhiều cuộc họp song phương hay đa phương, kể cả trong các cuộc họp với Trung Cộng, vấn đề này đã được gợi lên và đi đến cùng một kết luận : tranh chấp phải được giải quyết trên tinh thần tôn trọng luật lệ quốc tế.
Nhật Bản : Nguyên tắc của luật pháp quốc tế cần được tôn trọng tại Biển Đông
Ví dụ rõ nhất là trường hợp Nhật Bản. Vào hôm qua, thủ tướng Noda đã có hai cuộc họp thượng đỉnh liên tiếp, một với 10 lãnh đạo ASEAN, và một với 5 lãnh đạo các nước vùng Mekong. Trong bản thông cáo chung của cuộc họp thượng đỉnh Nhật Bản – Mekong chẳng hạn, hai bên đã gợi lại vấn đề Biển Đông, và nhấn mạnh đến sự cần thiết phải tôn trọng các nguyên tắc của luật pháp quốc tế được mọi người thừa nhận. Các nguyên tắc này bao gồm tự do hàng hải và giải quyết hòa bình các tranh chấp.
Trước đó, trong cuộc họp với ASEAN, Thủ tướng Noda cũng kêu gọi ASEAN ủng hộ sáng kiến về việc tổ chức một hội nghị đa phương về an ninh và an toàn hàng hải trong vùng, « phù hợp với các nguyên tắc của luật pháp quốc tế ». Yêu cầu này đã được ASEAN đáp ứng.
Dù không nói trắng ra, nhưng khái niệm tôn trọng luật quốc tế - đặc biệt là Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982 – được nhắc lại ở đây, là nhằm phản bác quan điểm của Bắc Kinh theo đó Biển Đông thuộc về Trung Cộng, họ là người tìm thấy trước tiên, một quan điểm từng được nhiều học giả Trung Cộng phát triển theo hướng yếu tố lịch sử có giá trị trên hết.
Chắc chắn là sự đồng thuận giữa Nhật Bản với ASEAN trên hồ sơ gọi là an ninh hàng hải tại Biển Đông này không thoát khỏi sự cảnh giác của Trung Cộng, nhất là khi gần đây, Tokyo đã công khai tăng cường hợp tác quốc phòng với hai nước ASEAN đang bị Bắc Kinh chèn ép dữ dội là Việt Nam và Philippines.
Ngoài Nhật Bản, vấn đề Biển Đông còn thu hút mối quan tâm của các nước nào khác ?
Như đã tường trình trong những ngày qua, Biển Đông là một trong những trọng tâm thảo luận của nội bộ các nước ASEAN và lẽ dĩ nhiên là của Hoa Kỳ. Theo tiết lộ của Ngoại trưởng Philippines Del Rosario, trong Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ ASEAN vào hôm qua, Tổng thống Obama đã nhấn mạnh với các lãnh đạo ASEAN là vấn đề Biển Đông nên được giải quyết một cách đa phương, với ASEAN như một tổng thế hay là với các nước có tranh chấp gộp lại.
Cũng theo Ngoại trưởng Philippines, ông Obama còn nhắc lại là các bên phải giải quyết tranh chấp một cách hòa bình, phù hợp với luật lệ quốc tế, áp dụng đúng Công ước LHQ về Luật Biển.
Ngay cả một nước xa lạ với Biển Đông là Ấn Độ cũng tỏ thái độ bất đồng tình với đòi hỏi chủ quyền của Trung Cộng tại Biển Đông. Trong cuộc gặp song phương với đồng nhiệm Trung Cộng Ôn Gia Bảo vào hôm qua, Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh đã thông báo là New Delhi vẫn xúc tiến công việc thăm dò dầu khí ngoài Biển Đông, tại khu vực được Việt Nam giao quyền khai thác. Theo ông Singh, đó là một vấn đề “thuần túy thương mại”.
Tuyên bố này đã mặc nhiên bác bỏ lời phản đối chính thức mà Bắc Kinh đưa ra cho là tập đoàn dầu khí quốc gia Ấn Độ ONGC Videsh đã xâm pham vùng biển thuộc chủ quyền của Trung Cộng.
Không những thế, theo một quan chức ngoại giao Ấn Độ, Thủ tướng Singh còn nói với đồng nhiệm Trung Cộng Ôn Gia Bảo là các vấn đề chủ quyền phải được giải quyết trên tinh thần tôn trọng luật lệ quốc tế.
Phản ứng của Trung Cộng như thế nào ?
Phải nói là tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần này, Thủ tướng Trung Cộng Ôn Gia Bảo đã cố gắng giữ thái độ hòa hoãn. Ngay cả khí ông Manmohan Singh đưa ra các tuyên bố kể trên, Thủ tướng Trung Cộng hầu như không phản ứng. Thái độ chính thức của Trung Cộng được thể hiện rõ trong bản Thông cáo chung về Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN – Trung Cộng vào hôm qua.
Trong phần đề cập đến hợp tác chính trị và an ninh hai bên cam kết tôn trọng độc lập, chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của nhau, và giải quyết tranh chấp một cách hòa bình qua đối thoại, và không dùng hay đe dọa dùng võ lực.
Riêng về Biển Đông, có thể nói là Bắc Kinh đã cam kết thực thi bản Tuyên bố về Ứng xử tại Biển Đông DOC, và cố gắng tiến tới việc thong qua một bản quy tắc ứng xử tại Biển Đông.
Mặt khác, Trung Cộng cũng đồng ý là sẽ hợp tác để tăng cường việc bảo đảm quyền tự do hàng hải theo tinh thần Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982.
Vấn đề được nhiều nhà phân tích ở đây nêu lên là liệu Trung Cộng có tôn trọng những cam kết hay hứa hẹn nói trên hay là lại tìm cách dùng sức mạnh để áp đặt các đòi hỏi chủ quyền của họ?
Dẫu sao thì có thể nói rằng tại Hội nghị Bali kết thúc vào hôm nay, Bắc Kinh bị đơn độc trên vấn đề Biển Đông vì không có một nước nào khác lên tiếng ủng hộ quan điểm chủ quyền của Trung Cộng".
No comments:
Post a Comment